Страбизам е состојба на нарушување на видот при која двете очи не гледаат во иста точка во исто време. Најчесто започнува во раното детство. Оваа состојба е позната и како разрокост. Причината за појава на страбизам во детството не е позната, иако се смета дека фамилијарната предиспозиција игра улога. Мускулите кои се припојуваат на очното јаболко работат синхроно со цел двете очи да се движат во иста насока истовремено.
Страбизам се јавува кога има нарушување во работата на очните мускули а со тоа и недоволна контрола на очните движења. Кога тие работат неисправно, фокусот на двете очи се разликува, со што се создаваат различни слики на очното дно кои мозокот нема да може да ги спои. Понекогаш страбизам се појавува кога очите надокнадуваат за други проблеми на видот како што е на пример далекувидноста. Кај возрасните страбизам може да се јави поради оштетување на очите, оштетување на крвните садови, мускулите или нервите кои ги инервираат очните мускули. Губиток на видот, очни или мозочни тумори, базедова болест, мозочен удар и разни мускулни или нерви нарушувања можат да бидат причина за појава на страбизам кај возрасните.
Фактори на ризик за развој на страбизам во детството
- Позитивна семјна историја за страбизам
- Проблеми со видот како далекувидост
- Мускулни и нервни нарушувања (мијастенија гравис, цребрална парализа, мултипла скероза и др)
- Даунов синдром
- Катаракта
- Тумори во мозокот или очите
- Предвремено породување, повреди во текот на породувањето или некои болести кај новороденчето
- Повреда на главата
- Инфекции како менингитис или мали сипаници
Симптоми
Најчесто видлив знак за растојание е кога двете очи не гледаат во иста точка во просторот во исто време. Заминување или затворање на едното око на силно сонце, вртење и наведнување на главата за да се види некој објект се можни знаци за раздразливост. Детето кое има страбизам може да се жали на заматување на видот, замор на очите и пречувствителност на светлина. Двојните слики често се појавуваат уште од почетокот на настанот на стравството.
Дијагностицирање
Докторот често само со поглед во очите на детето може да ми каже дека детето има страстизам, односно често е очигледно дека двете очи не гледаат во иста точка на исто време. Лекарот може да го набљудува детето дури гледа во некоја точка со покривање и откривање на едно око. Овој едноставен тест му овозможува на докторот да прецени кој око кружи, колку се врти, на која страна се врти, и ако има други околности да ги види. Докторот исто така ќе испита дали детето има амблиопија (состојба позната како и мрзливо око), при што еден око не се користи доволно, што резултира со тоа што видните центри во мозокот не развиваат нормално).
Типови
Постојат повеќе видови на страбизам кои се наведуваат според насоката на крварење на окото:
- Езотропија (страбезам кон внатре)
- Егзотропија (страбезам кон надвор)
- Хипертропија (страбемис кон горе)
- Хипотропија (страбизам кон долу)
Постојат и некои посебни видови на страбизам, како што е страбизмот во поодминати години, што настанува поради појава на разни причини во нервите кои ги контролираат движењата на очите (траума, дијабетис, кардиоваскуларни заболувања, хипертензија, разни инфекции, тумори и др.).
Лекување
Најчест начин на терапија на стразмот е употребата на очила, потоа следи лекување на амблиопија (со лекови или покривање на едно око) и оперативен третман на стравството. Со носењето на очила може да се исправи стразноста кога постои мала разлика помеѓу оските на очите. Со прекривање на едно око или лекови може да се подобри амблиопијата. Со нејзиното лекување пак ќе им помогне на очите да се усогласат, да се фокусираат на истиот објект и рамномерно да се користат.Во други случаи може да се препорача специјални вежби за очните мускули. Повремено, хируршката терапија е единствена опција за да се корегира силно изразен стразмис. Оперативно се менува должината или позицијата на надворешните очни мускули со цел подобро да се усогласи движењето на очите.
Дали децата ги надминуваат стразмот?
Детето ретко го надраснува стравството откако ќе се развие. Без лекување стразмот може да предизвика трајни проблеми на видот. Ако детето не користи рамномерно очите, може да се развие амблиопија (мрзливо око или намален вид на едно око). На новороденчињата е нормално на почетокот дека очите не се усогласени, но по 3-4 месеци веќе треба да работат синхронно. Во некои случаи, очите може да изгледаат несогласни, бидејќи тие имаат широк раб на носот, кој создава изглед на лажната раздразливост (псевдострабизам). Секое дете постаро од 4 месеци чии очи не се усогласени треба да биде прегледано од страна на офталмолог. Прегледот треба да се изврши и порано ако постои очигледна проблем.
Optometrija.mk – содржините се заштитени со авторски права (copyright). Крадењето на авторски текстови е казниво со закон.